Karton, naturalnie! Parę słów o kartonowych opakowaniach

Jakiś czas temu wspominałam Wam o kampanii na rzecz kartonowych opakowań (tu, tu i tu), której celem było uświadamianie korzyści z nich płynących dla pakowania i przechowywania żywności. W tym poście ponownie nawiążę do idei kartoników jako, moim zdaniem, wartej nagłośnienia i promowania.

W marcu Fundacja ProKarton rozpoczęła kampanię edukacyjną „Karton,naturalnie!”, której celem jest promocja zalet kartoników do żywności płynnej.

Niemal wszyscy kupujemy produkty zapakowane w kartoniki – przyznaje się do tego blisko 95% konsumentów. Kartony do płynnej żywności to podstawowe opakowania dla mleka i jego pochodnych oraz dla soków i różnego rodzaju napojów. Jednakże ponad 2/3 badanych nie wie, że można w nie zapakować także cukier, kukurydzę czy groszek, a połowa z nich (51%) nie potrafi odpowiedzieć, do którego pojemnika do selektywnej zbiórki odpadów należy wrzucić zużyty kartonik po mleku czy sokach lub w ogóle tego nie robi.

Dlatego Fundacja ProKarton, założona przez trzech największych producentów opakowań do żywności płynnej, tj. Tetra Pak, SIG Combibloc i Elopak, inicjuje kampanię „Karton, naturalnie!”, która ma za zadanie uzupełnienie i pogłębienie wiedzy na temat kartonowych opakowań.

Warto podkreślić, że kampanię „Karton,naturalnie!” poprzedziło badanie opinii publicznej*, w którym zapytano Polaków, co wiedzą o opakowaniach kartonowych, ich recyklingu, a także czy podejmując codziennie wybory podczas zakupów myślą o ich konsekwencjach dla środowiska naturalnego.

Poniższa infografika prezentuje najważniejsze wyniki raportu Ogólnopolski sprawdzian z wiedzy o recyklingu. Czy Polacy to ekologiczni konsumenci?**

Warto zwrócić uwagę szczególnie na trzy zagadnienia z powyższej infografiki - odnośnie punktu 2, 3 i 4 - które wskazują na błędne przekonania w kwestii kartonowych opakowań wśród badanych.

2. Opakowanie a konserwanty

Zdecydowana większość, bo aż 53% ankietowanych, była przekonana, że produkty w szklanych butelkach są bardziej naturalne i zawierają mniej konserwantów niż te w opakowaniach kartonowych (38%) i PET (16%). Prawda czy fałsz? Fałsz, bo produkty w opakowaniach kartonowych, takie jak mleko czy soki w ogóle nie wymagają użycia konserwantów. Technologia przetwarzania i pakowania tych produktów dystrybuowanych w łańcuchu chłodniczym, tj. mleka pasteryzowanego i świeżych soków sprawia, że nie zachodzi potrzeba używania żadnych substancji konserwujących. Również w przypadku opakowań aseptycznych i produktów dystrybuowanych w temperaturze otoczenia (mleko UHT, soki asteryzowane) nie stosuje się żadnych konserwantów.

3. Kartonik, butelka szklana czy PET – co najłatwiej poddać recyklingowi?

Respondenci wskazali zdecydowanie, że butelka szklana to opakowanie, które najłatwiej poddać recyklingowi. Twierdzi tak aż 71% z nich. Drugie miejsce z wynikiem 68% zajęły opakowania kartonowe do płynnej żywności, natomiast najniżej oceniono butelkę PET (37%).

Czy ta kolejność jest właściwa? Nie. Powyższy rozkład odpowiedzi związany jest z brakiem wiedzy na temat wpływu każdego rodzaju opakowania na środowisko. Konsumenci w niewielkim stopniu zdają sobie sprawę, że środowiskowe koszty przetworzenia opakowań kartonowych są niższe niż innych opakowań do płynnej żywności. Kartoniki po zgnieceniu zajmują mało miejsca, po zbelowaniu są efektywne w transporcie do recyklera, a dodatkowo najważniejszy materiał, z którego są wykonane, tj. celuloza jest surowcem odnawialnym.

4.  Odwieczny dylemat – pojemnik na papier czy tworzywa sztuczne?

Według obecnych regulacji prawnych dotyczących kwestii recyklingu w Polsce, kartoniki po mleku i sokach powinny trafiać pojemników oznaczonych kolorem żółtym i przeznaczonych na tworzywa sztuczne i metale. 40% badanych odpowiedziało ogólnie, że kartoniki wrzuca do pojemnika z odpadami przeznaczonymi do recyklingu. Niewiele mniej osób (39%) wyrzuca je do pojemnika na papier. Natomiast do pojemnika tzw. „frakcji lekkiej”, który dedykowany jest dla opakowań z tworzyw sztucznych, metali i kartoników wrzuca te opakowania zaledwie 9% ankietowanych. Pozostałe 12% uczestników badania w ogóle nie segreguje kartonów. Z powyższych danych wynika jasno – istnieje potrzeba ugruntowania wiedzy konsumentów na temat zbierania odpadów pokonsumpcyjnych, zwłaszcza w świetle mających się zmienić regulacji prawnych. Najprawdopodobniej nie powstanie jednolity sposób zbierania kartoników – każda gmina będzie mogła decydować o tym jak mają być one zbierane.

Najważniejsze wnioski płynące z raportu to:

1. Polacy chętnie kupują produkty zapakowane w kartoniki.

2. Decydujemy się na kartoniki przede wszystkim dlatego, że się nie tłuką. Poza tym, duże znaczenie ma możliwość poddania opakowania recyklingowi.

3. Konsumenci nie wiedzą, jak wiele produktów można zapakować kartoniki!  Poza oczywistymi produktami takimi jak mleko, soki i napoje, jest niska jest świadomość, że w kartoniki można także zapakować na przykład kukurydzę, groszek czy cukier.

4. Polacy najczęściej sięgają po produkty w kartonikach z myślą o swoich dzieciach, lub gdy chcą kupić produkty bez konserwantów, zachowujące świeżość.

5. Niewiele osób docenia regularny, w większości prostopadłościenny kształt, dzięki któremu kartoniki są wygodne w transporcie i przechowywaniu na półkach sklepowych i w domu.

6. Większość badanych przekonana jest, że dostęp światła do żywności ma wpływ na jej jakość i smak (89%). To ważne dla bezpieczeństwa żywności, ponieważ tylko chroniąc produkty przed światłem, powietrzem i drobnoustrojami mamy gwarancję zachowania w pełni ich wartości odżywczych i walorów smakowych. Taką ochronę zapewniają żywności płynnej właśnie kartoniki.

7. Zdecydowana większość Polaków mówi, że segreguje śmieci w swoim domu oraz deklaruje, że recykling jest dla nich ważny. ALE!  40% badanych wrzuca zużyty kartonik po mleku, sokach itp. do pojemnika z odpadami przeznaczonymi do recyklingu, 39% - do pojemnika na papier a tylko 9% - do pojemnika na tworzywa sztuczne i metale.

8. 12% uczestników badania w ogóle nie segreguje zużytych kartoników po produktach spożywczych.

9. Duża część badanych uważa, że kartony do żywności płynnej mają korzystny profil ekologiczny.


A jeśli mowa o ekologii...

*Ogólnopolskie badanie opinii publicznej, zrealizowane na zlecenie Fundacji przez TNS Polska, przeprowadzone  5 – 6 marca 2013 r. na próbie  n=500
**Raport został przygotowany w oparciu o badanie TNS Polska z marca 2013 r. i badania trackingowe Ipsos realizowane dla Tetra Pak Sp. z o.o. w styczniu 2013 r.

A Wy, chętnie kupujecie żywność w kartonikach?
Ja na przykład chętnie nabyłabym kaszę mannę czy mleko w proszku w wydaniu kartonikowym, bo zawsze mi się rozsypują :)